Najważniejszym czynnikiem wpływającym na wybór metody wyceny przedsiębiorstwa jest jej cel. To on determinuje przedmiot wyceny oraz rodzaj wartości. Wartość może mieć różne znaczenie dla różnych podmiotów, a cel wyceny wiąże się z odmiennymi oczekiwaniami nabywców odnośnie wyniku szacowania wartości. W związku z tym niezwykle istotne jest wyznaczenie celów wyceny przedsiębiorstwa. W poniższej tabeli przedstawiono grupę przesłanek dotyczących wyceny oraz okoliczności jej sporządzania.
| Grupa przesłanek wyceny | Okoliczności wyceny |
| Przesłanki związane z transakcjami kupna-sprzedaży oraz innymi podobnymi prowadzącymi do zmiany właściciela (właścicieli) przedsiębiorstwa | – kupno-sprzedaż przedsiębiorstw
– zaspokajanie roszczeń występujących ze spółki drobnych akcjonariuszy – przejmowanie przedsiębiorstw (takeover, management buy-out) |
| Przesłanki związane z restrukturyzacją przedsiębiorstw (kapitałową, organizacyjną) |
– fuzje – tworzenie struktur holdingowych – podwyższanie kapitału – ustalanie cen emisyjnych akcji przy ofercie publicznej (going public) |
| Przesłanki związane z koncepcją „zarządzania wartością przedsiębiorstwa” |
– ocena pracy zarządu – tworzenie systemów motywacyjnych |
| Przesłanki związane z zawieraniem transakcji finansowych – przede wszystkim związanych z różnymi formami finansowania przedsiębiorstwa kapitałem obcym |
– zabezpieczenie zaciągniętych kredytów – sanacja, restrukturyzacja przedsiębiorstw i związana z tym konieczność dokapitalizowania ich |
| Przesłanki związane z prawem o spadkach i darowiznach oraz prawem rodzinnym |
– wycena części spadkowych – ustalanie wartości darowizn |
| Przesłanki związane z wyceną dla celów podatkowych | – wycena dla celów podatku majątkowego (np. podatek katastralny) oraz podatków od spadków i darowizn |
| Przesłanki związane z wymiarem odszkodowań |
– wymiar odszkodowań przy wywłaszczeniach – wymiar odszkodowań z tytułu ubezpieczeń |
| Inne przesłanki |
– wykup firm konkurencyjnych w celu ich wyeliminowania z rynku – wycena praw poboru – tworzenie różnych kategorii akcji |
Źródło: A. Jaki, Wycena przedsiębiorstw: przesłanki, procedury, metody, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2004, s. 54.